3Χ βραβευμένο Blog από το Μάιο 2012 για την προώθηση της Πολιτιστικής Κληρονομιάς & της Οικολογίας. Οι αναρτήσεις είναι πρωτοεμφανιζόμενα κείμενα μου, αποτέλεσμα ενδελεχούς έρευνας και επιμέλειας, συνοδευόμενα από τις φωτογραφίες μου. Η προσέγγιση της ταξιδιώτισσας εμπνέεται από το όραμα να δω τον κόσμο πιο όμορφο, πιο φιλικό και ασφαλή. Ένα σπίτι όπου ο καθένας θα μπορεί να βρει το χώρο για να εκφράζει ενεργητικά την αγάπη του και τη στοχευμένη του δημιουργικότητα.
2012 © Copyright. All rights reserved
Χθες το βράδυ είδα στο όνειρό μου ένα κομμάτι χρωματιστά γυαλί Murano. Τις πέντε μέρες που είμαι στη Βενετία, ψάχνω μια μεταφορά που θα περιγράψει, θα εκφράσει αυτόν τον τόπο για την ανάγκη της προσωπικής μου μυθολογίας.
Η μνήμη του γυαλιού που αποτυπώνει αποχρώσεις μάλλον, παρά χρώματα, μεταφράζει με πιστότητα τη ρευστότητα που είναι η ουσία της Βενετίας: δείτε τον ουρανό πως μοιάζει με ακουαρέλα. Αυτός ο ουρανός είναι αδύνατον να ξεφύγει από τη ματιά, σε αυτήν την ανοιχτή πόλη, καθώς αντανακλά στο νερό, κι αλλάζει κάθε στιγμή. Δεν αποτελεί έκπληξη που η Βενετία ήταν το σπίτι και η έμπνευση τόσων ζωγράφων και συγγραφέων, καλλιτεχνών, οραματιστών και εξερευνητών, εμπόρων και βιοτεχνών.
Διαβάζω τον τουριστικό μου οδηγό όμως πιο πολύ ακούω ιστορίες από ανθρώπους που ζουν εδώ χρόνια, άλλους που εδώ έχουν τις βαθιές ρίζες τους, κι από Μιλανέζους που παραθερίζουν εδώ από παιδιά.
Περισσότερο από άλλες πόλεις η Βενετία με ανοίγει για να δεχτώ τους ήχους και τις εικόνες, να απορροφήσω τις μυρωδιές της πίτσας στα στενά δρομάκια και του τηγανητού ψαριού στις αποβάθρες.
Θαυμάζω την κατά στρώματα κατασκευή της πόλης, ένα θαύμα που την κράτησε άθικτη πάνω από πέντε αιώνες, λίγο-πολύ άθικτη, και σχεδόν αμετάβλητη από το 1.500, με τα καμπαναριά να γέρνουν λιγάκι και τις συνεχείς αποκαταστάσεις ολόγυρα να μας υπενθυμίζουν το χρόνο και το νερό, τη στενή σχέση, την αλληλεπίδραση ανάμεσα τους, ένα ζευγάρι, ένα τρυφερό και επικίνδυνο δεσμό.
Επιπλέοντας στη Βενετία
Η στάθμη του νερού, η παλίρροια, η πιθανότητα να ανέβουν τα νερά “acqua alta” είναι μέρος των συζητήσεων, όσο και το φαγητό: “Θα βρέξει; Πού θα φάμε απόψε;” Οι ξύλινες τάβλες παραμένουν κοντά στην πόρτα των σπιτιών για να είναι έτοιμες να τοποθετηθούν στις ράγες σαν φράγμα που θα εμποδίσει το νερό να μπει μέσα στα σπίτια ή να προχωρήσει στα ενδότερα. Μπορεί να τις τοποθετήσουν στο κατώφλι των καταστημάτων, πριν το κλείσιμο για το βράδυ, αν περιμένουν “acqua alta”.
Στην πλατεία San Marco, απέναντι από το Harry’s Bar‘από το 1931’,όπου σύχναζε ο Έρνεστ Χέμινγουέϊ, οι αφίσες ενημερώνουν σχετικά με τις εργασίες για την προστασία της πόλης.
Αλλά και στο άκρο του Lido, στο Alberoni, είδαμε την προκυμαία και φωτογραφήσαμε τα Κυκλόπεια τείχη.
Το νερό, η συνεχής υπενθύμιση για την επιμονή, τη δύναμη του, την κυριαρχία του στη Βενετία είναι το στοιχείο που επιβάλλει τους δικούς του κανόνες και το σεβασμό σ’ αυτό, παρέχει το μοναδικό τρόπο μεταφοράς στη λιμνοθάλασσα, για τους ζωντανούς αλλά και για τους νεκρούς, που μεταφέρονται στο νησί-νεκροταφείο.
Το νερό προμηθεύει το φρέσκο ψάρι, όπως στο αξέχαστο γεύμα μας ένα βροχερό μεσημέρι στο νησί του Burano.
Το νερό διαβρώνει τις πέτρες και το ξύλο. Για τις 70.000 Βενετούς που κατοικούν στην πόλη, το νερό είναι μέρος της ζωής τους, όσο και η ιστορία, ή οι τουρίστες. Εξαιρετικά αβροί και ευγενικοί, θα σταματήσουν τη δουλειά τους για να δώσουν πληροφορίες. Τα βαπορέττα, οι εκθέσεις, τα μαγαζιά, το καθάρισμα, το μαγείρεμα, όλες οι υπηρεσίες εδώ λειτουργούν σαν Βενετσιάνικο ρολόι, με συνέπεια, στην ώρα τους.
Τέλη Αυγούστου η πόλη είναι γεμάτη τουρίστες, στo απώγειο της Μπιενάλε της Βενετίας, πολιτιστικός θεσμός από τους πιο αδιαφιλονίκητους από την ίδρυση του το 1895. Φέτος, η 13η Διεθνής Έκθεση Αρχιτεκτονικής (Mostra Internazionale di Architettura), 29 Αυγούστου έως 25 Νοεμβρίου στους κήπους Giardini και Arsenal υπό τον τίτλο “Κοινό έδαφος” εγκαινιάστηκε παράλληλα με το 69ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου στο Lido (29 Αυγούστου έως 8 Σεπτεμβρίου), το παλαιότερο διεθνές φεστιβάλ κινηματογράφου στον κόσμο.
Όταν δημιουργείς κι όταν ζεις στη Βενετία
Για μια πόλη που αγαπά τους καθρέπτες, το γυαλί, τις μάσκες, το καρναβάλι, τη διασκέδαση και το γκροτέσκο, τα φαντάσματα, τους ρομαντικούς γονδολιέρηδες, τον ήχο της μουσικής που αντηχεί από τα κανάλια και τις εκκλησίες, δεν περίμενα την πρακτική, τη λογική, τη βιομηχανία, την παραγωγή, τον ορθολογισμό και την αξιόπιστη λειτουργία του τουρισμού και του εμπορίου.
Η Βενετία μου μιλάει με το σταθερό μουρμουρητό του νερού, σαν την αφήγηση ενός ανθρώπου για τη ζωή του, τις πολλαπλές όψεις της πραγματικότητας, της αντίληψης. Μιλάει για το ρευστό, το απατηλό, το κινούμενο έδαφος σαν τις πλωτές εξέδρες που πάνω τους στεκόμαστε τον περισσότερο καιρό. Την υβριδική υποδομή που πάνω τους στέκουν τα κτίρια εδώ και πέντε αιώνες. Την υβριδική υπερδομή από ανθρώπους που διασχίζουν τα κανάλια, μια σύγχρονη Βαβέλ από γλώσσες, χρώμα δέρματος, εθνικότητες, θρησκείες δημιουργεί μια πληθώρα από λαβύρινθους, που στοιβάζονται ο ένας πάνω στον άλλον και διασταυρώνονται μεταξύ τους, όπως οι οργανισμοί που επιπλέουν και κολυμπούν στα νερά της Βενετίας.
Η Βενετία είναι κτισμένη πάνω σε τουλάχιστον 100 νησιά στη μέση μιας βαλτώδους λιμνοθάλασσας. Στο βυθό της λιμνοθάλασσας το στέρεο “caranto” από συμπυκνωμένη άμμο και άργιλο σε εναλλασσόμενα στρώματα παρέχει μια σταθερή βάση για την οικοδόμηση. Πάσσαλοι από πεύκο οδηγήθηκαν 7,5 μέτρα (25ft) στο έδαφος πριν ξεκινήσουν οι οικοδομικές εργασίες. Αυτές οι μοναδικές μέθοδοι κατασκευής, εφευρέθηκαν από τους Ενετούς οικοδόμους, έδωσαν στην πόλη από το 1.500 τη σημερινή της μορφή και μόνο στο 20ό αιώνα η περαιτέρω οικοδόμηση άρχισε να αλλάζει το περίγραμμα.
Καθώς επισκέπτομαι τη Gallerie dell’Accademia στην έκθεση ‘Il Tiziano maivisto’ νιώθω ζάλη, σαν να ταξίδευα για μέρες με ένα πλεούμενο. Είναι προσωπική, υποκειμενική αίσθηση μετά από λίγες μέρες στη Βενετία, ή όντως η Accademia κινείται αν και μοιάζει να ορθώνεται ρωμαλέα και εντυπωσιακή; Υποθέτω πως και τα δύο συμβαίνουν ταυτόχρονα.
Δραπετεύοντας από τη Βενετία πριν την έναρξη της Regata Storica
Φύγαμε από τη Βενετία με τρένο, λίγο πριν νέα σμήνη τουριστών καταφθάσουν και μαζευτούν γύρω από τις αποβάθρες, κρεμασμένοι από τις γέφυρες για να παρακολουθήσουν τη Regata Storica. Πρόκειται για μια ετήσια δοκιμή αντοχής και δεξιότητας για τους γονδολιέρηδες.
“Κατά την παράδοση, από την πρώτη Κυριακή του Σεπτεμβρίου, οι μεγάλοι πρωταθλητές της κωπηλασίας προκαλούν ο ένας τον άλλον στο Canal Grande: gondolini, caorline, mascarete και pupparini. Πριν τους αγώνες προηγείται μια πολύχρωμη ιστορική παρέλαση με δεκάδες βάρκες κωπηλασίας, όλες πλούσια διακοσμημένες στο στυλ του 16ου αιώνα”, διαβάζω στο Gondola Days, έκδοση Απρίλιος 2012.
Είναι το περιοδικό που εκδίδουν οι γονδολιέρηδες, το εισαγωγικό υπογράφεται από τον πρόεδρο τους. “Η Βενετία είναι μια πόλη που δεν ανήκει μόνο στην Ιταλία, αλλά είναι μέρος της παγκόσμιας κληρονομιάς”. “Δέσμευσή μας σαν γονδολιέρηδες είναι να είμαστε πάντα ενεργοί στην προώθηση των τεχνών και δεξιοτήτων που εξακολουθούν να κάνουν πόλη μας ζωντανή και μοναδική”.
Δεν θα σπεύσω σε συγκρίσεις με άλλες πόλεις ή επαγγελματικές τάξεις, αλλά θα κρατήσω αυτήν την ευχάριστη έκπληξη ως συμβολή στην καθιέρωση της Βενετίας στη συνείδηση μας σαν καλλλιτεχνικός και ταξιδιωτικός προορισμός.
Δεν θα παραλείψω όμως να καταθέσω τη χειρότερη εισβολή και παραβιάση σε αυτό το μοναδικό ανοικτό μουσείο: είδα τεράστια κρουαζιερόπλοια, σαν άχαρες πολυκατοικίες, να διασχίζουν το Canal Grande καταστρέφοντας το βυθό και τα θεμέλια της πόλης. Κι ένοιωσα ντροπή που κάποια από αυτά έφεραν Ελληνικά ονόματα. Έδειχναν αμήχανα κι εκτός τόπου εκεί, στη μέση του καναλιού, δίπλα στις κομψές ευέλικτες γόνδολες, ενώ ο κόσμος ολόγυρα εξέφραζε ανησυχία και θυμό.
Έτσι έγινε και το τελευταίο βράδυ που κοιμήθηκα στη Βενετία η πόλη μου αποκάλυψε το κλειδί για να ξεκλειδώσω τη μαγεία της, να την εικονογραφήσω. Πριν από αυτήν την αποκάλυψη μέσα από το όνειρο μου, αναρωτιόμουν αν ήμουν έτοιμη να συμβιβαστώ με την εικόνα της Βενετίας σαν ένα λαβύρινθο όπου δεν έχεις κανένα λόγο να αναζητήσεις το ‘μίτο της Αριάδνης’ για να διαφύγεις από το Μινώταυρο, αλλά μπορείς να αφεθείς, να χαθείς και να βρεθείς. Είχα την αίσθηση ενός νησιού όπου συναντάς ξανά και ξανά τους ίδιους ανθρώπους, που σαν κι εμένα είναι παγιδευμένοι στον ίδιο λαβύρινθο, και δεν γίνεται να μην τους προσέξεις στις πλατείες, να μπαινοβγαίνουν στα βαπορέττα.
Η Βενετία έχει κινηματογραφηθεί, η Βενετία έχει γίνει αφήγηση. Για να σχετιστείς με τη Βενετία που σε περιβάλλει, χρειάζεται να θυμάσαι και ταυτόχρονα να ξεχνάς τις φωτογραφίες, τις σκηνές, τις εικόνες και τις περιγραφές που κουβαλάς μαζί σου φθάνοντας εδώ.
Η Βενετία στον κινηματογράφο: 1970, ‘Θάνατος στη Βενετία’ του Λουτσίνο Βισκόντι -1976 ‘Casanova’ του Φελλίνι – 1989 ‘Indiana Jones και η Τελευταία Σταυροφορία’
Η Βενετία και το νερό: -1966 εκκένωση λόγω πλημμύρας. Η UNESCO ξεκινά το πρόγραμμα ‘Σώστε τη Βενετία’, το 1973 νόμοι για τη μείωση της ρύπανσης, καθιζήσεων και πλημμυρών -1988 το φράγμα έχει ολοκληρωθεί – 2002 με 2008 κατασκευή και ολοκλήρωση της τέταρτης γέφυρας πάνω από το Grand Canal – 2010 πλημμύρες στις πεδιάδες Vicenza, Πάδοβα το Νοέμβριο
2012 © Copyright. All rights reserved
Για την Ιταλία στα ΄Ταξιδιωτικά μου Ημερολόγια’ θα βρείτε: τόποι που με παρηγορούν, απούλια, puglia, apulia αστικοί κήποι στο μιλάνο
Urban travel tales 